Alex van Hedel: Waakzaam, zorgelijk of ernstig?
Op 15 juli jongstleden werd ik uitgenodigd om voor het eerst in mijn leven Kruutmoes te komen eten in het Tjark Rikscentrum (Stichting Welzijn Brummen). Kruutmoes is het traditionele verjaardagsmaal van een van de bezoekers (77 jaar) van Studio Actief. Een dagactiviteit waaraan vooral ouderen deelnemen. De (alleenstaande) ouderen waren blij dat ze na lange tijd weer onder de mensen konden komen vanwege de beperkende coronamaatregelen die daarvoor van kracht waren. Er was weer enige ruimte om elkaar te ontmoeten, op tenminste anderhalve meter afstand.
Mijn schoonzus woont in Noord-Italië en werkt in de geestelijke gezondheidszorg. Van televisiebeelden weten we allemaal hoe ernstig de corona-situatie daar is geweest. Zij vertelde mij dat zij niet zonder noodzakelijke en aantoonbare reden buiten een bepaalde straal rondom haar huis mocht komen. Polizia en Carabinieri controleerden daar streng op. Erger nog is dat zij volledig in beschermende kleding op ziekenbezoek moet bij haar cliënten thuis. Juist in die doelgroep is herkenbaarheid van de hulpverlener belangrijk en geeft een warme hand, een arm om een schouder of een lichte omhelzing vertrouwen. Door het risico op coronabesmetting is dat niet langer veilig. Haar cliënten begrijpen zo'n 'marsmannetje' niet en zijn angstig of opstandig.
Tijdens een van de dagelijkse 'praatprogramma's' op tv zag ik drie jongeren die in het voorjaar besmet waren geweest door het coronavirus. Aanvankelijk gezonde sterke jongeren die een mooie toekomst tegemoet zouden kunnen gaan. Door de besmetting had de één wekenlang in een rolstoel gezeten, de andere twee hebben op dit moment nog steeds ernstige ademhalingsproblemen. De vraag is of hun conditie ooit zal verbeteren en of zij hun toekomstplannen nog ooit kunnen verwezenlijken.
Elke week neem ik als burgemeester deel aan het regionale veiligheidsoverleg in het kader van het coronavirus. Op basis van de wekelijkse situatie worden er maatregelen afgekondigd om verspreiding van het virus tegen te gaan; in het belang van onze gezondheid, in het belang van onze economie, in het belang van ons dagelijks welzijn. Onder hoogspanning zoekend naar een evenwicht. Niet zoals bij landelijke wetgeving, waarbij we soms jaren kunnen nadenken en discussie voeren voordat de wet van kracht wordt. Nee, het virus grijpt zo snel om ons heen en kan zo levensbedreigend zijn, dat snel handelen noodzakelijk is. De coronamaatregelen op landelijk en regionaal niveau kunnen dus niet zo doorwrocht zijn; niet zo precies of uitgedokterd. Heel veel vragen zijn dus begrijpelijk, niet elke situatie is direct duidelijk voor u.
Het KNMI waarschuwt
Het KNMI geeft ook waarschuwingen af voor de weersverwachting. Code geel wees alert, code oranje wees voorbereid en code rood onderneem actie. Een beetje vergelijkbaar met de coronasituatie: waakzaam, zorgelijk en ernstig. Afhankelijk van de waarschuwing doe je een jas aan en steek je een paraplu op, ga je niet met een caravan of aanhanger de weg op. Of je zorgt dat je tenminste winterbanden hebt wanneer je bij gladheid toch perse weg moet, houd je voldoende afstand en matig je snelheid bij dichte mist of blijf je thuis wanneer je niet dringend de weg op moet. Meestal zijn extreme weersituaties in Nederland van relatief korte duur, dat besef ik. Een enkele keer blijkt het achteraf mee te vallen. Achteraf, welteverstaan!
Waarom en het RIVM
Het RIVM (en dat bestaat uit virologen die daar lang voor gestuurd hebben net zoals de meteorologen bij het KNMI) en soortgelijke organisaties in de hele wereld waarschuwen ons nu voor langdurig en extreem 'zwaar weer' op het gebied van Covid-19. We zien ook dagelijks op basis van de cijfers en ervaringen de gevolgen. Maar waarom zitten we dan dagelijks te kijken en te luisteren naar bijna 17 miljoen deskundigen die we ook horen tijdens en na een wedstrijd van het Nederlandse voetbalelftal of het eurovisie songfestival? Waarom zoeken we naar redenen om iets niet te doen of na te laten, in plaats van solidair te zijn met hulpverleners in de gezondheidszorg, de ouderen, de kwetsbaren of misschien jouw jeugdige energieke vriend of vriendin, zoon of dochter, die zijn toekomst door het coronavirus verloren kan zien gaan. Waarom dragen we wel een paraplu en geen mondkapje. Waarom zeggen we wel een bezoek af door het slechte weer en waarom kunnen we het gezelschap niet tot drie beperken? Waarom onthouden we ons bij een verkoudheid of griep wel van zoenen en omhelzingen en waarom zijn sommigen te laks om een winkelwagentje te pakken en dat eerst te ontsmetten?
De situatie voor wat betreft de coronabesmettingen is in onze regio ook van waakzaam naar zorgelijk gegaan. Bijna het hele land verkeert in zorgelijke toestand. Vraag je niet af hoe je de ruimte kunt vinden tussen de maatregelen en adviezen om iets te omzeilen, maar vraag je af op welke manier je in deze zorgelijke situatie een bijdrage kunt leveren aan de gezondheid, het welzijn van medemensen en de economie. Ook al lijken sommige maatregelen niet nodig of onduidelijk, ook al kunnen ze achteraf misschien niet het meest probate middel zijn geweest. Bij slechte weersverwachtingen blijf ik liever thuis. Dat doe ik voor mijzelf en anderen.
Zolang het virus nog niet onder controle is en er geen antivirus is, zolang de situatie waakzaam of zorgelijk is, moeten we serieus volhouden en anderen ook helpen vol te houden. Houd vol! Doe het voor elkaar! Dat is mijn dringende oproep!
